Ang UP Diliman Departamento ng Pilosopiya ay nagpapahayag ng maprinsipyong pagsalungat sa panukalang inilatag ng Departamento ng Edukasyon (DepEd) sa naganap na pagdinig sa House Committee on Basic and Education and Culture noong ika-28 ng Mayo 2025, na nagmumungkahing tanggalin ang Etika sa kurikulum ng Higher Education Institutions (HEIs) sa bansa. Bagama’t mauunawaan ang layon na matugunan ang suliranin sa pag-uulit ng mga kurso at mapaikli ang kolehiyo upang mabawasan ang pinansiyal na pasanin ng mga mag-aaral, ang pagtanggal sa Etika sa kurikulum ay magsasakripisyo ng napakahalagang pang-edukasyon at sibikong kabutihan. Kinikilala namin ang bigat ng gastusin sa mga mag-aaral. Gayunpaman, ang 3 units na kurso sa Etika ay kumakatawan sa wala pang 3 bahagdan (3%) ng tipikal na degree program sa kolehiyo – isang maliit na pamumuhunan para sa panghabambuhay na kasanayan sa kritikal na pag-iisip. Sa ilalim ng naunang pagpapasya na ibaba ang kursong Introduction to the Philosophy of the Human Person mula sa ubod ng kurikulum ng pinalakas na Senior High School (SHS) Program, ang panukala ng DepEd na tanggalin ang Etika sa kurikulum ng kolehiyo ay higit pang naging mahalaga.
Ang hamong kinakaharap ng edukasyon sa Pilipinas ay higit sa bumababang kakayahan ng mga mag-aaral sa literasiya, pagbibilang, at pag-unawa sa binabasa. Kasama dito ang kahinaan sa kritikal na pag-iisip, mababaw na pakikipag-ugnayang sibiko, at limitadong moral na pag-unawa. Ang mga kakulangang ito ay tuwirang tinutugunan ng Etika na siyang naglalaan ng institusyunal na espasyo para sa patuloy na paghahasa sa pangangatuwirang moral. Itinuturo ng Etika sa mga mag-aaral na suriin ang mga pagpapalagay, hanapin ang landas sa mapanghamong moral na sitwasyon, tasahin ang mga nag-uumpugang pagpapahalaga, at ilapat ang mga normatibong prinsipyo sa mga kumplikadong suliraning tunay nating kinakaharap sa mundo. Kung kaya ang pagtanggal sa Etika mula sa kurikulum ay maglilimita sa edukasyon bilang pagsasanay lamang sa trabaho, na nag-aabandona sa ating tungkuling makahubog ng mga mapagmuning mamamayan.
Ang pagtumbas sa Etika sa Good Manners and Right Conduct (GMRC) o Values Education ay isang malaking kategorikal na pagkakamali. Ang GMRC ay nagtuturo sa mga bata na sumunod sa batas; ang Etika ay nagtuturo sa mga nasa hustong gulang na suriin kung anong batas ang nararapat sundin at bakit. Ang Etika na itinuturo sa kolehiyo ay disiplinang sekular at pilosopikal na naglilinang ng analitikal at mapagmuning pag-iisip sa mga usaping moral. Binibigyan nito ang mga mag-aaral ng hindi lamang mga nakaugaliang gawi kundi ng mga kasangkapang intelektwal na kanilang kakailanganin upang makabuo ng makatuwirang moral na pagpapasya – isang napakahalagang kakayahan sa gitna ng isang pluralistiko at demokratikong lipunan.
Ang Etika bilang isang akademikong dispilina ay may pundamental na kaibahan sa turo ng relihiyon. Habang ang itinuturo ng teolohiya ay mga partikular na doktrina, ang Etika ay nagtuturo sa mga mag-aaral na mangatuwiran sa pamamangitan ng mga moral na katanungan gamit ang lohika at ebidensiya. Ang mga pampublikong pamantasan ay nararapat na maghain ng sekular na alternatibo, partikular sa mga mag-aaral na buhat sa iba’t-ibang pananampalataya.
Ang kahusayan sa Etika ay mahalaga rin sa propesyunal na buhay. Mataas ang pagpapahalaga sa mga indibidwal na nakapagsasagawa ng moral na pagmumuni, may taglay na integridad, at mahusay na etikal na pagpapasya. Samakatuwid, sa halip na maging balakid, higit pa nitong pinalalakas ang pagkakataong makakuha ng magandang hanapbuhay.
Bilang panghuli, ang Etika ay hindi lamang isang kurikular na kahingian; ito ay panulukang-bato sa pagbubuo ng bayan. Sa isang bansang humaharap sa isyu ng korapsyon, hindi pagkakapantay-pantay, pagkahati ng lipunan, at kawalang-katarungan, kailangan natin ng mga magtatapos na makapag-iisip nang malalim at may moral na integridad. Kung tamang tatanawin ang Etika, tunay na mapalalakas nito ang demokratikong pagkamamamayan, mapayayaman ang pampublikong diskurso, at makahuhubog ng moral na responsableng mamamayan.
Ang ating mga mag-aaral, bilang mga mamamayan at mamumuno sa hinaharap, ay hindi lamang nangangailangan ng higit na holistic na edukasyon kundi ng isang matatag na paghahanda para sa mga hamon ng kanilang gagampanang tungkulin sa lokal, pambansa, at global na komunidad. Kaugnay ng mga nabanggit, mariing ipinapanawagan ng Departamento ng Pilosopiya sa UP Diliman ang pagpapanatili sa Etika sa kurikulum ng GE sa kolehiyo – para sa ating mag-aaral, sa ating mga institusyon, at para sa ating malayang kinabukasan.
Statement of the UP Diliman Philosophy Department on the Proposed Removal of Ethics from the General Education Curriculum
The UP Diliman Department of Philosophy expresses its principled disagreement with the proposal presented by the Department of Education (DepEd) during the 28 May 2025 hearing of the House Committee on Basic Education and Culture, which recommends removing Ethics from the general education (GE) curriculum of higher education institutions (HEIs) in the country. While the goal of addressing redundancy and shortening college to ease the financial burden on students is understandable, removing Ethics from the curriculum would sacrifice a vital educational and civic good. We recognize the financial pressures on students. However, a three-unit Ethics course represents less than 3% of a typical degree program—a modest investment for lifelong critical thinking skills. In light of the previous decision to demote the course Introduction to the Philosophy of the Human Person from the core curriculum of the strengthened SHS Program, the DepEd proposal to remove Ethics from the college curriculum is even more significant.
The challenges facing Philippine education go well beyond our students’ declining literacy, numeracy, and reading comprehension skills. They include weak critical thinking, shallow civic engagement, and limited moral discernment. Ethics addresses these deficits directly. As one of the few institutional spaces devoted to sustained moral reasoning, Ethics teaches students to question assumptions, navigate ethical dilemmas, evaluate competing values, and apply normative principles to complex real-world problems. Thus, removing Ethics from the curriculum would limit education to mere job training, abandoning our responsibility to develop thoughtful citizens.
To equate Ethics with Good Manners and Right Conduct (GMRC) or Values Education is a categorical mistake. GMRC teaches children to follow rules; Ethics teaches adults to evaluate which rules deserve following and why. Ethics, as taught in college, is a secular and philosophical discipline that cultivates analytical and reflective thinking in moral matters. It equips students not merely with behavioral norms but with the intellectual tools that they need in order to make a principled judgment–an ability that is essential in a pluralistic, democratic society.
Ethics as an academic discipline differs fundamentally from religious instruction. Where theology teaches specific doctrines, Ethics teaches students how to reason through moral questions using logic and evidence. Public universities must offer this secular alternative, especially for students from diverse faith backgrounds.
Ethical competence is also essential in professional life. Universities and employers value individuals capable of moral reflection, integrity, and sound ethical judgment. Thus, far from hindering employability, Ethics enhances it.
Finally, Ethics is not a mere curricular requirement; it is a cornerstone of nation-building. In a country confronting corruption, inequality, social division, and injustice, we need graduates who can think deeply and with moral integrity. Viewed in its proper light, Ethics strengthens democratic citizenship, enriches public discourse, and forms morally responsible citizens.
Our students, as our future citizens and leaders, need, not just a more holistic education but a robust preparation for the challenges of such roles within their local, national and global community. We therefore urge our policymakers to retain Ethics in the college GE curriculum–for the sake of our students, our institutions, and our democratic future.
